Å opne seg krev mot, men òg eit anker i nokon som er villig til å lytte.
Å bere alt inni seg kan kjennast som ei form for styrke. Ein vil klare seg sjølv, ikkje plage andre med sine problem. Vi er ofte så redde for å vise sårbarheit at vi gløymer at det menneskelege fellesskapet handlar om å dele. Men i staden for å opne oss, vel vi stillheit, som om ingen andre vil forstå. Og kanskje er vi redde for å bli møtt med ubehag, avvisning, eller at orda ikkje finn den effekten vi ønskjer.
Når ein lukkar seg inne, forsvinn bandet med omverda sakte. Ein skapar eit skal rundt seg sjølv, eit skal som først kan verke beskyttande, men som snart kjennest trongt. Presset byggjer seg opp, og utan ventilasjon er det som om ein sluttar å puste riktig. Å halde alt inni seg kan til slutt kjennast som å miste seg sjølv, litt etter litt.
Det er ingen som lærer oss kor viktig det er å finne eit rom for å sleppe presset ut, korleis ein skal navigere i dei kjenslene som trugar med å sprengje seg fram. Vi er opplærte til å vere sterke, men ikkje til å forstå at styrke òg kan vere å vedkjenne seg svakheit. Utan ein stad å plassere tankane, byrjar dei å forureine vårt indre. Over tid byggjer dei usynlege murar som skil oss frå andre, og frå oss sjølve.
Å opne seg krev mot, men òg eit anker i nokon som er villig til å lytte. Når vi finn det ankeret, oppdagar vi at vi ikkje er åleine. Og det er først då vi verkeleg kan puste fritt igjen.
Inga åtvaring
Inga åtvaring,
om kor farleg det er:
Å halde alt inni seg,
så lenge ein kan.
Ingen fortel
at ein treng hol for å puste.
Ein må passe på
så det ikkje forsvinn.
Ingen snakkar
om kva som skjer
når det ikkje lenger er plass
til alt presset bak skalet.
(Frå boka «Ein smak av brente tårer», Erlend Hindrumsen, Lyrikkforlaget 2023)
Gert Olsen